Καλησπέρα σας!
Αυτό θα είναι αρκετά μεγάλο, καλή υπομονή για όποιον θέλει να το διαβάσει.
Σκεφτόμουν τις τελευταίες μέρες (βασικά αρκετές) μία θεωρία. Έχει να κάνει με το πως το γονεϊκό περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει το τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τις σχέσεις μας, και ειδικότερα στις ρομαντικές.
Reminder: Είναι απλά μία θεωρία. Μη το θεωρήσετε ως τίποτα παραπάνω και αν συμφωνείτε καλώς, αν όχι, είμαι πάντα εδώ για ανάλυση.
Φυσικά και δε μπορούσα να καλύψω κάθε οπτική της επειδή το θέμα με τους γονείς είναι ευαίσθητο θέμα ατελείωτης συζήτησης.
Γενική ιδέα
Ασχέτως αν όντως τους έχουμε ζήσει με αυτό το τρόπο, όλοι έχουμε ξεκινήσει τη ζωή μας με το να γνωρίζουμε πως πρέπει να έχουμε γονείς. Πιο συγκεκριμένα, ανθρώπους οι οποίοι θα μας αγαπούν ανιδιοτελώς. Πως οτιδήποτε και να κάνουμε, ό,τι και να πούμε, ποτέ δε θα σταματήσουν να μας βλέπουν με τον ίδιο τρόπο. Απλά και μόνο επειδή είμαστε παιδιά τους.
Μεγαλώνοντας, έχοντας αυτό υποσυνείδητα θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε αυτό το περιβάλλον στις σχέσεις μας. Πώς; Πόσες φορές έχετε δει πως περιμένατε να σας καταλάβουν, να σας κατανοήσουν και να μη σας δώσουν σημασία όσες φορές ήσασταν στις “ανάποδές” σας; Οι περισσότεροι από εμάς, χωρίς να το γνωρίζουμε, μπαίνουμε στη θέση του παιδιού.
Ειδικότερα:
1) Πρότυπα και γνώριμο περιβάλλον
Οι περισσότερες γυναίκες συνήθως προσπαθούν να βρουν ένα άτομο του αντίθετου φύλου, σύμφωνα με το πρότυπο του πατέρα. Είτε το γενικότερο, κάποιος που να είναι σε θέση να τη προστατέψει και ταυτόχρονα να είναι ο στοργικός του εαυτός με αυτήν, είτε το πιο συγκεκριμένο που θα είναι κάποιος που πιστεύει πως έχει τα χαρακτηριστικά ενός καλού πατέρα.
Ανάλογα για έναν άνδρα που ανήκει στο περισσότερο σύνολο, θα προσπαθήσει να βρει συνήθως το πρότυπο μίας μητέρας, μία γυναίκα που να είναι κατανοητική και είναι σε θέση να αποδεχτεί όλα τα κομμάτια του εαυτού του. Πιο συγκεκριμένα όπως προανέφερα, να ψάξει κάποια που να πιστεύει πως έχει τα χαρακτηριστικά μίας καλής μητέρας.
Γενικότερα ο άνθρωπος νιώθει πιο άνετα και ασφαλής όταν αναδημιουργεί ένα γνώριμο περιβάλλον στις σχέσεις του. Ασυνείδητα, ακόμα και τα ελαττώματα κάποιου μας κάνουν να νιώθουμε πιο ασφαλείς, από τη στιγμή που τα έχουμε ξαναζήσει με κάποιο τρόπο στο παρελθόν.
Για παράδειγμα, αν η κοπέλα κάποιου ατόμου είναι οξύθυμη, αλλά επίσης η μητέρα του ήταν και αυτή και τη θεωρούσε ακόμα μια καλή μητέρα, τότε θα ξέρει πως να αντιμετωπίσει και ούτε θα κοπιάσει ιδιαίτερα σε αυτό, ακριβώς επειδή έχει ξαναζήσει αυτή τη συμπεριφορά. Ακούγεται λογικό, αλλά εννοείται όμως ότι δε θέλουμε όλοι μας να αναδημιουργήσουμε το περιβάλλον που είχαμε με τους γονείς μας. Και με αυτό προχωράω στον επόμενο αριθμό ανάπτυξης.
2) Στέρηση ή αποτυχημένοι γονείς
Εδώ θέλω αρχικά να σημειώσω πως μπορεί να θεωρούμε αποτυχημένους τους γονείς μας, είτε επειδή δικαίως το λέμε (βασισμένα πάνω σε γεγονότα) ή απλά επειδή είμαστε αχάριστοι
. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτή η έννοια είναι υποκειμενική, καθώς οι περισσότεροι γονείς κάνουν λάθη χωρίς καν να το ξέρουν. Μερικές φορές πρέπει να είμαστε λίγο επιεικείς, για ανθρώπους μιλάμε εξάλλου.
Όταν ένα παιδί στερείται έναν ή και τους δύο γονείς, τότε θα προσπαθήσει είτε να αναθεωρήσει το γονιό του ανάλογου φύλου, να αναπληρώσει το κενό, είτε να το αποφύγει. Φυσικά και υπάρχουν και άλλες, αλλά προσπάθησα να τις ‘’συγχωνεύσω’’ σε τρεις. Μπορεί κάποιο άτομο να μη χρησιμοποιεί μόνο μία από αυτές, αλλά δύο, ίσως και όλες ταυτόχρονα. Αυτές οι διαφορετικές αντιμετωπίσεις, επιλέγονται ανάλογα με τη ψυχολογία, το φύλο, την παιδεία, τις απόψεις και άλλα ερεθίσματα του ατόμου. Τώρα, το ερώτημα του αν οι προτιμήσεις μας επηρεάζουν αυτές τις ‘’σκέψεις’’ (σε εισαγωγικά επειδή εντάξει, ποιος σκέφτεται τέτοια πράγματα εκτός από εμένα
) ή οι σκέψεις τις προτιμήσεις, δε το ξέρω. Εξάλλου η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
Τα άτομα που είχαν κακούς γονείς και πιο σημαντικά την απώλεια αυτών, έχουν πολύ μεγαλύτερη ανάγκη να νιώσουν το συναίσθημα της στήριξης και της κατανόησης. Πιο συνηθισμένες περιπτώσεις είναι το παιδί να γίνει ή ανασφαλές, επιπόλαιο σχετικά με τα θέματα της αγάπης και με φόβους, ή απόμακρο και δύσκολο στην προσέγγιση.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις αποτυχημένων γονιών. Όπως οι εξής:
- Οι γονείς “ελικόπτερο”, γονείς που δεν αφήνουν το παιδί τους να νιώσει αυτόνομο, πως δε μπορεί να εμπιστευτεί τον εαυτό του, που συνέχεια αναλαμβάνουν αυτοί τις ευθύνες για τις πράξεις του και γενικότερα είναι υπερπροστατευτικοί.
- Γονείς οι οποίοι έχουν αμελήσει εντελώς τα παιδιά τους, ή ακόμα που δε τα μεγάλωσαν καν.
- Γονείς οι οποίοι δεν έχουν δώσει σωστή παιδεία στα παιδιά τους (αναφέρομαι σε θέματα όπως τον αυτοσεβασμό, το ανοιχτό μυαλό, σωστά ήθη κτλ).
- Γονείς που αν είναι χωρισμένοι, βλέπουν πολύ ανταγωνιστικά το θέμα και προσπαθούν να πάρουν τα παιδιά με το μέρος τους, χωρίς να έχουν κάποιο σοβαρό λόγο για να το κάνουν αυτό.
- Γονείς που κάνουν τα παιδιά τους να νιώθουν άσχημα για τους εαυτούς τους.
Και πολλά μα πολλά άλλα.
Ας αναλύσουμε όμως τους μερικούς από τους τρόπους αντιμετώπισης που υπάρχουν γενικότερα, που ανέφερα πριν.
- Αναθεώρηση: Ο άνθρωπος που έχει την ανάγκη να αναθεωρήσει τη θέση ενός γονιού του, θα στραφεί σε άτομο το οποίο θα μπορέσει να αναθεωρήσει τα πράγματα που έχει ζήσει λόγω του γονιού του. Μπορεί να είναι πάνω στο φύλο, σε κομμάτια του χαρακτήρα κτλ.
- Αναπλήρωση του κενού: Το άτομο το οποίο νιώθει πως δεν ένιωσε την ανάλογη στοργή και αντιμετώπιση από έναν γονιό, θα προσπαθήσει να το αναπληρώσει. Δηλαδή αντίστοιχα να βρει συνήθως άτομο του αντίστοιχου φύλου με το γονιό που δεν ήταν αρκετός, και να καλύψει κάπως τα κενά που του δημιουργήθηκαν.
- Αποφυγή: Κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν να μη ρισκάρουν να ξαναζήσουν παρόμοιες καταστάσεις που βίωσαν στην παιδική τους ηλικία λόγω κάποιοι γονιού. Γι’αυτό και αποφεύγουν άτομα που τους θυμίζουν το γονιό τους (σε θέματα φύλου, συμπεριφοράς κτλ).
Εννοείται πως δεν είναι απαραίτητο για ένα παιδί που έχει ζήσει τέτοια τραύματα να στραφεί σε αυτές τις αντιμετωπίσεις, αλλά είναι το πιο πιθανό να συμβεί, συνειδητά ή ασυνείδητα. Γενικά σαν όντα, έχουμε την τάση να μην θέλουμε να ξεφύγουμε από τη ρουτίνα μας, αλλά ωστόσο προσπαθούμε να τη κάνουμε καλύτερη, κάτι που είναι πολύ θετικό.
Όμως όπως ξέρουμε τίποτα δε μπορεί να αντικαταστήσει ένα γονιό, ή έστω να γιατρέψει εντελώς τις ‘’πληγές’’ που δημιουργήθηκαν μέσω αυτού.
Η παιδική μας ηλικία πάντα μας αφήνει στίγματα, αλλά το θέμα δεν είναι τόσο το τι ζήσαμε, αλλά το πως θα το αντιμετωπίσουμε και τι άνθρωποι θα γίνουμε μέσω αυτών. Γι’αυτό το λόγο, προσωπικά θεωρώ πως άσχημες συμπεριφορές απέναντι στους συντρόφους μας που τις δικαιολογούμε με (π.χ.) ’’έτσι μεγάλωσα’’ μας δίνει ελαφρυντικά, αλλά σε καμία περίπτωση δε δικαιολογεί το γεγονός του ότι δε προσπαθούμε να τις αλλάξουμε, ή μας δίνει το οκέι στο να φερόμαστε έτσι σε ένα άτομο που δεν έφταιξε σε τίποτα για το πως μεγαλώσαμε.
Ας μη ξεχνάμε εξάλλου πως όποιος αντί να μάθει από το παρελθόν του έχει εμμονή με αυτό, η μοίρα του είναι να το επαναλάβει.
3) Τελικό συμπέρασμα
Η οικογένεια χτίζει τη ψυχολογία μας, το ποιοι είμαστε. Ακόμα και τις προτιμήσεις μας όπως είδαμε, αλλά φυσικά εμπλέκονται και σε αυτό βιολογικοί, τοπικοί, ψυχολογικοί, εκπαίδευσης, τρόπου ζωής και πολλοί άλλοι παράγοντες.
Θα ήθελα όμως να πω για κλείσιμο κάτι που είναι προσωπική μου συμβουλή. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε, είναι να προσπαθήσουμε να μπούμε στη θέση του γονιού, αντί του παιδιού, όταν φυσικά το αξίζει αυτό το άτομο. Να μη παίρνουμε στα σοβαρά ό,τι μας πει ο/η σύντροφός μας. Να είμαστε πάντα εκεί γι’αυτούς και να τους αγαπάμε ολοκληρωτικά, και εννοείται να είμαστε έτοιμοι για θυσίες.
Η αγάπη στον έξω κόσμο κερδίζεται, γι’αυτό και θα πρέπει να την πάρουμε με το σπαθί μας και να δείξουμε πως είμαστε άξιοι να την έχουμε.
Ευχαριστώ.